De basisprincipes van smeermiddelen: meer over ACEA- en API-specificaties voor zware voertuigen (4/9)
Wat betekent ACEA, wat betekent API, en hoe verhouden deze specificaties zich tot elkaar? Ontdek het hier.
Dit is het tweede artikel over specificaties in onze reeks over de basisprincipes van smeermiddelen. Vandaag gaan we de specificaties voor zware voertuigen zoals vrachtwagens en bussen van naderbij bekijken.
Het vitale belang van specificaties in zware toepassingen
Smeermiddelen voor zware voertuigen en hun geavanceerde kenmerken zijn tegenwoordig een veel besproken onderwerp:
- Zonder zware voertuigen zou er geen wereldwijde economie bestaan zoals we die nu kennen, en ze blijven een belangrijke rol spelen. Bovendien hebben deze voertuigen een grote invloed op de toestand van ons milieu wegens de uitstoot van broeikasgassen. Smeermiddelen helpen om deze uitstoot te beperken.
- Voor truckvlootbeheerders zijn de productiviteit van voertuigen en de totale eigendomskosten belangrijk. Ook hier spelen smeermiddelen een essentiële rol.
De ACEA E-oliespecificaties
De ACEA is opgericht in 1991. Het is een afkorting van Association de Constructeurs Européens d’Automobiles, of in het Nederlands: vereniging van Europese autofabrikanten.
Kort gezegd steunt de ACEA de Europese auto-industrie in Europa. Deze organisatie vertegenwoordigt fabrikanten van personenwagens, bestelwagens, vrachtwagens en bussen die productielocaties in de EU hebben. Leden van de vereniging omvatten de nationale brancheverenigingen voor de automobielindustrie en de meeste OEM's.
Door middel van Europese oliespecificaties bepaalt de ACEA minimumnormen voor oliën. Dit zijn de normen of zogenaamde specificaties die de leden van de ACEA vereisen voor het gebruik van deze oliën in hun voertuigen. Hun klasse 'E'-specificaties hebben betrekking op zware motoren.
Waarom heeft de ACEA haar specificaties voor 2016 opgewaardeerd?
De vorige specificaties van de ACEA dateren van 2012. Er zijn drie hoofdredenen waarom de ACEA nieuwe specificaties heeft gedefinieerd in 2016:
- Motorfabrikanten maken zich steeds meer zorgen over oxidatie en zuiverheid. Dit heeft te maken met het toenemende gebruik van biodiesel en alternatieve brandstoffen (denk aan methanol en ethanol).
- Het brandstofverbrandingsproces van nieuwe motorplatformen is efficiënter en genereert hogere temperaturen en een lagere uitstoot
- De nieuwste motoren gebruiken nieuwere en meer gesofisticeerde afdichtmaterialen.
De opwaardering van de specificaties in 2016 betekent dat de kwaliteit en prestaties van smeermiddelen met ACEA-specificatie verbeterd zijn.
U herkent de nieuwe ACEA-specificaties aan het achtervoegsel dat de opwaardering voor 2016 aangeeft: E4-16, E6-16, E7-16 en E9-16.
De ACEA E6-specificatie van 2016 garandeert bescherming van de boring, maximale compatibiliteit met nabehandelingssystemen en corrosiebescherming.
De belangrijke rol van HTHS
HTHS staat voor High Temperature High Shear of hoge afschuifsnelheid bij hoge temperatuur. Met de evolutie van het ontwerp van motoronderdelen beschrijft 'HTHS' het best de bedrijfsomstandigheden ervan, met name in het gebied van de nokkenas, glijlagers, zuigerveren en cilindervoeringen.
Bepaalde motoroliën zijn speciaal ontwikkeld om deze omstandigheden het hoofd te bieden. Deze oliën hebben een zogenaamde 'lage HTHS', die doorgaans wordt gekoppeld aan een lager brandstofverbruik. De HTHS-waarde geeft de weerstand tegen stroming van de olie in warme motoren aan.
Opwaardering van API-specificaties
API staat voor American Petroleum Institute en vertegenwoordigt de Amerikaanse olie- en aardgasindustrie. De organisatie bestaat uit meer dan 625 bedrijven uit alle segmenten van de industrie.
Net als de ACEA definieert de API specificaties voor motorolie. En net als de ACEA heeft de API in 2016 nieuwe categorieën ingevoerd voor het definiëren van smeermiddelen met lagere HTHS-viscositeit, nadat OEM's hier in 2011 om hadden gevraagd.
Deze categorieën zijn:
- API CK-4, die de reeds lang bestaande API CJ-4 vervangt;
- en API FA-4, die dezelfde prestaties levert als API CK-4 maar het brandstofverbruik nog verder verlaagt.
Een van de verbeteringen van API CK-4 vergeleken met API CJ-4: hogere indikking door oxidatie
API FA-4: een radicale verlaging van het brandstofverbruik vergeleken met API CJ-4
De overige actieve API-specificaties zijn:
- API CJ-4: actieve prestatiecategorie voor alle motoren, inclusief deze met geavanceerde emissiesystemen.
- API CI-4 PLUS: actieve prestatiecategorie voor toepassingen met hoog roetgehalte en hoge EGR.
- API CI-4: actieve prestatiecategorie voor toepassingen met hoog roetgehalte en hoge EGR.
- API CH-4: actieve prestatiecategorie voor motoren zonder geavanceerde emissienabehandelingssystemen.
Wat is de volgende stap voor vermindering van uitstoot en verlaging van het brandstofverbruik?
De beoogde grenswaarden voor uitstoot die van kracht zijn voor vrachtwagens en bussen worden steeds strakker. Momenteel is er in Europa nog geen systeem in gebruik voor het meten van CO2-uitstoot. Het is evenwel waarschijnlijk dat de EU streefwaarden voor motorrendement zal invoeren en zal beginnen met het meten van uitstoot.
Motorfabrikanten zijn reeds op zoek naar manieren om het motorrendement te verhogen en hierbij geld te besparen. Het ontwerp van motoronderdelen zal voortdurend worden verbeterd.
Verwacht wordt dat de ACEA de oliespecificaties opnieuw zal opwaarderen in 2018. De nieuwe specificaties, die waarschijnlijk ACEA E8 en ACEA E11 zullen heten, zullen een verdere verlaging van het brandstofverbruik betekenen. Naar verluidt zal ook een nieuwe 'F'-klasse van smeermiddelen met lage HTHS-viscositeit worden ingevoerd in 2018.